Het was lente en in de sloot zwom een moedereend met een stuk of tien donzige, kleine kuikentjes. ‘A-ach… wat schattig,’ zuchtten mijn dochtertjes vertederd. Een reiger die al op de uitkijk stond, pikte het laatste kuikentje uit de rij en slikte het in één hap weg. De moedereend snaterde luid en langdurig en dirigeerde haar overgebleven kinderen veilig naar het midden van de sloot, buiten bereik van de reiger. ‘A-ach, ze huilt om haar kindje,’ fluisterden mijn dochtertjes, hun ogen groot van schrik.
Ook als volwassene is het je eerste reactie – in elk geval de mijne – om je eigen menselijke gevoelens te projecteren op het dier. Maar huilt een eendemoeder om haar kindje, zoals een mensenmoeder zou doen? Selma Lagerlöf slaagt er in Niels Holgersson als geen ander in de dierenwereld zo te beschrijven dat die dicht bij de wereld van de mens komt en tegelijk toch van het dier blijft. Ik geloof dat zij een vergelijkbare, gevoelige gebeurtenis besloot met de zin: Maar vogelverdriet duurt niet lang – en daarmee zette ze alles weer in perspectief. Vogelverdriet duurt niet lang.
Maar voor mensen is het verlies van een kind iets wat ze hun hele leven met zich meedragen. Mijn oma verloor haar oudste zoontje toen het acht maanden was. Mijn opa en zij hadden het kind even bij de baboe gelaten. Toen ze terugkwamen, was het aan het huilen en het werd maar niet stil. De dokter constateerde een gebroken ruggetje. Toen pas bekende de baboe wat ze niet eerder durfde te zeggen: mevrouw van de overkant had het kindje opgepakt en laten vallen, omdat ze schrok toen het over haar heen plaste. Mijn oma vertelde dit vijftig jaar na de dood van haar zoontje en nóg stonden de tranen in haar ogen. ‘Kassian toch dat kind, ik droeg hem en hij bleef maar huilen… hij had pijn en ik wist het niet…’
Als je in deze tijd een kind verliest, kijkt niemand ervan op als je hulp zoekt. In 1927, toen mijn oma haar kindje verloor, was zulke hulp er niet en toch werden in die tijd veel meer mensen dan nu geconfronteerd met het verlies van een kind. Hoe déden mensen dat? Hoe gingen mensen honderd, tweehonderd jaar geleden om met ziekte, verlies, verdriet en rouw? En nog eerder, in de middeleeuwen bijvoorbeeld? Hoe in vredesnaam gingen ze ermee om? Vonden ze innerlijke kracht in het geloof of gaf het troost om te weten dat bijna elk gezin met verlies te maken kreeg? Wat ging er eigenlijk in hen om? En waar hebben wij behoefte aan?
Als wij in onze tijd door leed getroffen worden, is onze eerste vraag toch vaak: waarom overkomt dit mij? We willen een individueel antwoord op de waarom-vraag. Het kan zijn dat je die vraag in het begin stelt omdat je je slachtoffer voelt van de omstandigheden. Maar naarmate je langer met het ‘waarom’ omgaat, kun je meer oog krijgen voor je eigen levensloop. Dan kun je ontdekken dat alle gebeurtenissen die zich in je leven voordoen, de pijnlijke niet uitgezonderd, met elkaar een geheel vormen.
De generatie van mijn ouders en mijn grootouders zei, wanneer zich in iemands leven ellende voordeed, dat God altijd ‘kracht naar kruis’ gaf. Ik vond dat vroeger een dooddoener en nogal makkelijk gezegd als het kruis jouw deur voorbij ging. Maar ergens zit er toch wel iets van waarheid in. Ik ga er ten minste vanuit dat je voor je geboorte een eigen levensplan opstelt waarin je ook plaats inruimt voor een zekere hoeveelheid ‘kruis’. Het zou wel zo verstandig zijn om dan ook te zorgen voor de juiste hoeveelheid ‘kracht’.
Uit de meeste biografieën blijkt dat je zelden te veel kracht meeneemt, het lijkt altijd maar net genoeg voor de opgave waarvoor het leven je stelt – en soms zelfs net iets te weinig, zodat je gedwongen bent langs de rand van de afgrond te gaan. En toch hoor je mensen steeds vaker zeggen dat het verdriet dat hun deel werd, wel graag hadden willen missen, maar dat het hun leven toch verrijkt en verdiept heeft. Als je dát kunt zeggen, ben je volgens mij in zekere je leed aan het overstijgen.
Het kruis is dan je kracht geworden.
Bron: Utz Verzendantiquariaat
Volg Tribute op Facebook voor het laatste nieuws en blijf up to date met wat er ECHT aan de gang is in de wereld! Steun de vrijheidsbeweging, jouw toekomst en die van je geliefden. Deel dit bericht op social media en in je eigen netwerk. DOEN! Link naar telegram.
Commenti