Het is nu eind november en we zijn alweer een flink eind op weg naar midwinter en de kortste dag. Ik loop graag laat in de middag, zo tussen vier en zes uur, op straat om mezelf even uit te laten. Als je dat in juni doet, zo tegen midzomer, dan is het volop licht en vaak ook prettig warm. Kinderen spelen buiten, mensen zitten in de tuin en buren maken een praatje over de heg.
Het lijkt of iedereen tijd heeft ‒ zolang het licht is, is de dag immers nog niet voorbij ‒ je ziet meer van elkaars leven en dat geeft een gevoel van ‘wij’.
Maar ga je in november laat in de middag naar buiten, dan begint het al donker te worden, en ook kouder. Op straat zijn de mensen vaak haastig op weg naar huis. In huis na huis zie je het licht aan gaan. Iedereen leeft zijn leven in zijn eigen huis, waar jij in jouw huis geen deel aan hebt. Dat geeft geen gevoel van wij’, maar eerder van ‘ik, meer op mijzelf’.
Op 24 juni, kort na midzomer en nog in de twaalf dagen dat de zon hoog aan de hemel lijkt stil te staan, vieren we de feestdag van Sint Jan de Doper.
Er wordt van hem gezegd dat zijn wezen zich na zijn dood uitbreidde over de leerlingen van Christus. In de zomer stel ik me dat altijd zo’n beetje voor alsof SintJan de Doper hen omgaf zoals het zonlicht en de zonnewarmte jou en veel andere mensen tegelijkertijd koesterend kunnen omhullen. Dat zonlicht en die zonnewarmte zijn nu, in november, heel klein, je kunt je er niet meer in koesteren.
Over een maand, in de twaalf dagen dat de zon laag aan de hemel lijkt stil te staan, is het op 27 december de feestdag van SintJan de Evangelist (SintJan-in-de-Winter). Ik kwam op het spoor van dit onbekende feest via middeleeuwse voorstellingen ‒ ik ken ze alleen in hout of steen ‒ waarbij de Johannesfiguur net als bij het Laatste Avondmaal innig tegen de borst van Christus ligt. Het is geen Avondmaalsvoorstelling, wel wordt uitgedrukt dat SintJan de Evangelist Christus zeer nabij was ‒ zo nabij dat hij Christus’ plaats innam als Maria’s zoon. SintJan de Doper is als de zomerzon die ons omhult, warm en stralend, groot en koesterend. SintJan de Evangelist nam in zijn innerlijk de Christuskracht op, die klein en verborgen is als de winterzon.
Morgen begint de Advent. Het beeld van Sint-Jan-in-de-Winter: Johannes, rustend aan de borst van Christus, laat zien waar het in de adventstijd om gaat. Niet alleen het herdenken van de geboorte van het Jezuskind op aarde, ook het voorbereiden van de komst van Christus in ons eigen innerlijk. Misschien valt de advents- en kersttijd daarom in het donkere gedeelte van het jaar, in de tijd van ‘ik, meer op mijzelf’. Misschien moet je eerst volledig op jezelf staan en zelfs de grootste eenzaamheid doormaken voordat je in staat bent jezelf los te laten en onzelfzuchtig te worden. Misschien is onzelfzuchtigheid de kribbe voor het kerstkind in ons innerlijk.
In Het vijfde evangelie vertelt Rudolf Steiner hoe Jezus van Nazareth zelf voor zijn dertigste jaar dit proces van op zichzelf komen te staan beleefde, tot de diepste eenzaamheid toe. Hij komt los te staan, hij vervreemdt van zijn familie en de mensen om hem heen, ten dele door de unieke en bijzondere omstandigheden die zich in zijn leven voordeden, ten dele doordat hij machteloos moest toezien wat niemand anders zag: dat de mensen de verbinding met de goddelijke wereld verloren hadden en aan de machten van het kwaad waren overgeleverd. Zijn overweldigende, medelijdende liefde voor de mensen maakte Jezus van Nazareth zo onzelfzuchtig dat hij zijn ik opgaf en Christus bij de Doop in de Jordaan de plaats van dat ik liet innemen.
Met de navolging van Christus wordt meestal verwezen naar de lijdensweg van Christus, maar ik denk dat het proces van helemaal alleen komen te staan, van een onvoorstelbare eenzaamheid doorleven daar ook bij hoort. Wat zegt het ons, dat tegenwoordig zoveel mensen met dergelijke gevoelens worden geconfronteerd? Ik denk aan vluchtelingen, die hun vaderland en familie, hun huis, hun beroep, kortom alles waaraan een mens zijn identiteit ontleent, zijn kwijt geraakt. En dan hebben we er nog geen flauw idee van wat in dit opzicht de gevolgen van de coronacrisis voor mensen kunnen zijn. Het verdriet en de eenzaamheid van anderen kunnen we niet overnemen.
Maar zodra je dat een beetje beseft, voel je misschien wel al een deel van hun machteloosheid mee. Je betrokken voelen bij het lot van anderen is misschien wel een klein stapje, maar het is toch een stapje dichter naar Kerstmis als innerlijke geboorte van Christus.
Bron: Utz Verzendantiquariaat
Volg Tribute op Facebook voor het laatste nieuws en blijf up to date met wat er ECHT aan de gang is in de wereld! Steun de vrijheidsbeweging, jouw toekomst en die van je geliefden. Deel dit bericht op social media en in je eigen netwerk. DOEN!
Comments